ดินแดนสองฝั่งแม่น้ำโขงในอดีต ยุคก่อนประวัติศาสตร์ เคยมีชุมชนโบราณอาศัยอยู่ก่อนมานานหลายพันปี เช่นชุมชนโบราณโดยเฉพาะริมฝั่งแม่น้ำโขง ในเขตจังหวัดมุกดาหารจนถึงปัจจุบัน
วัดศรีมุณฑา บ้านคำฮี ตำบล โพนทราย อ.เมือง จ.มุกดาหาร เป็นอีกวัดหนึ่งที่ยังคงความเก่าโบราณสถาน ให้คงทนมาจนถึงปัจจุบันมานานนับ 100 ปี นอกจากนี้ยังมีสิ่งที่น่าศีกษา ค้นคว้า ที่หลวงปู่ดี วงสุปัญโญ (กงนะ) เกจิอาจารย์สายวิปัสนากรรมฐาน พระอาจารย์ของ ฯพณฯ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัฐ ในสมัยนั้น
หลวงปู่ดีนอกจากเป็นพระเกจิออาจารย์ชื่อดัง ในแถบลุ่มน้ำโขง หลายคนให้ฉายาว่า “เทพเจ้าแห่งลุ่มแม่น้ำโขง” ผู้จาริกบุญเผยแผ่ ธรรมะ ถือครองในพระปรมัตถ์ วิปัสสนากรรมฐาน โดยการนั่งภาวนา ของหลวงปู่ดี จึงมีพระธุดงค์ เดินวิเวกรุกมูลมาสนทนาธรรมมิได้ขาด
หลวงปู่ดียังเป็นพระนักพัฒนา ได้สร้างศาลาการเปรียญ แบบวิจิตรพิศดาร ด้วยไม้ทั้งหลังโดยไม่ตอกตะปูที่วัดศรีมุณฑา บ้านคำฮี ตำบลโพนทราย
เป็นศาลาทรงจุฬามณีมีจตุรมุขทั้ง 4 ทิศ หลังคามุงกระเบื้อง 4 ชั้น เป็นศาลาสร้างด้วยไม้ทั้งหลัง หลังคาสี่เหลี่ยมย่อมุม แต่งครอบหลังคาลวดลายพญานาคเสาเป็นไม้ขนาดใหญ่ จำนวน 52 ต้น หัวเสาแต่งแกะสลักด้วยลวดลายโบราณ บัวคว่ำ บัวหงาย ลักษณะเด่นอีกอย่างคือ หลังคาเป็นเครื่องไม้ประกอบกับลักษณะการเข้าเดือยทั้งหมดศาลาโรงธรรมได้ออกแบบตามจินตนาการเองแบบไทยมอญมีขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัดมุกดาหาร ด้วยแบบที่จดจำมาจากการที่เดินทางธุดงค์ วิปัสสนากรรมฐาน วิเวกรุกมูลไปยังเขต ไทย – พม่า – และมอญ เป็นที่น่าเลื่อมใสศรัทธา
เมื่อปี พ.ศ. 2480 ได้หารือกับชาวบ้านคำฮีและชาวบ้านใกล้เคียง ขณะนั้นนาย หลง กงนะ ผู้ใหญ่บ้าน ได้พากันตัดไม้ขนาดใหญ่ ชักลากเพื่อมาทำเสาศาลา ซึ่งมีมากถึง 52 ต้น แต่ละต้นมีขนาดเท่ากับ 60 x 60 ซ.ม. โดยมีชาวบ้าน โพนทราย – บ้านแก่นเต่า – บ้านหนองหอยมาช่วยลากเสา สำหรับดินกระเบื้องมุงหลังคา ซื้อมาจากฝั่งประเทศลาวราคาแผ่นละ 4 สตางค์ โดยขนใส่เรือข้ามมาทางบ้านบางทราย แล้วทำเกียวนขนมาอีกทีหนึ่ง ใช้เวลาก่อสร้างจนแล้วเสร็จอยู่นานถึง7 ปี 7เดือน 7วัน จึงเสร็จสมบูรณ์ ในปี พ.ศ. 2489
ได้จัดให้มีการฉลองศาลาใหญ่ โดยใส่ฉลากฎีกาบอกบุญ 100 หมู่บ้าน ได้ข้าวเปลือกมาแล้วขายได้ทั้งสิ้นสิ้นจำนวน 700 บาท สำหรับการฉลองรวม 3 วัน 2 คืน
หลวงพ่อดี วงสุปัญโญ (กงนะ) ได้ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน และบูรณปฏิสิงขรที่วัด ศริมุณฑามานาน ถึง 90 พรรษา จนถึง พ.ศ.2521 จึงได้ละสังขาร ด้วยความสงบ ยังความโศกเศร้าสลดแก่บรรดาศิษย์ยานุศิษย์ ทุกคนทั่วประเทศ
นอกจากนี้ศาลาหลังใหญ่ ยังมีสิ่งที่น่าศึกษาค้นคว้า ที่หลวงปู่ดี เขียนจารึกไว้มนใบลานมากมาย เกี่ยวกับความรู้เรื่องธรรมตำรายาสมุนไพร หนังสือตำนานทางพุทธศาสนา มีหลายคนสืบทอดอ่านใบลานที่จารึกไว้เป็นภาษาบาลี – ขอม – ลาว และแปลออกมาสอนต่อๆกันมาเป็นประโยชน์แก่ชาวบ้านอีก พร้อมทั้งเครื่องอัฐบริขารเครื่องมือในการก่อสร้างศาลาการเปรียญแบบโบราณยังคงเก็บไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้เรียนรู้สืบทอดกันมาจนปัจจุบัน อีกทางหนึ่งด้วย
นาย คำพร สิงห์หาญ ผอ. สภาวัฒนะธรรมตำบลโพนทราย กล่าวว่า ปัจจุบัน ศาลาการเปรียญแห่งนี้กำลังชำรุดทรุดโทรม ยังต้องการบูรณะปฎิสังขร อีกหลายแห่งเพื่อเป็นการอนุรักษ์ และเป็นการแสดงมุฑิตา แด่หลวงปู่ดี ผู้ถือเคร่งในพุทธศาสนาบูรณาการจนเกิดความเจริญรุ่งเรืองในอดีตให้คงอยู่สืบทอด วัฒนะธรรม จนชั่วลูกชั่วหลานมาจนถึงปัจจุบัน ให้ดำรง พุทธศาสนาแก่ขนรุ่นหลังสืบไป.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น